|
1.
Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach
Adres:
Centralne Muzeum Pożarnictwa
ul. Stadionowa
41-400 Mysłowice
Telefon: 2223 - 612 lub 2223 - 733
Fax: 2223 - 733
 
Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach
powstałe 14 września 1975 roku, jest profesjonalną placówką
kultury, która gromadzi, opracowuje i eksponuje zbiory
ilustrujące dzieje polskich straży pożarnych od
średniowiecza po czasy współczesne. Troską Dyrektora Muzeum
- brygadiera Grzegorza Sudo i jego załogi jest wszechstronne
ukazanie społeczeństwu, a zwłaszcza młodzieży rozwoju
techniki pożarniczej, dzięki której na przestrzeni wieków
walka z pożarem stawała się coraz bardziej skuteczna.
Zainteresowanie zwiedzających techniką pożarniczą pełni
bowiem rolę czynnika inspirującego i skłania do właściwego
przestrzegania zasad bezpiecznego obchodzenia się z ogniem.
Centralne Muzeum Pożarnictwa z uwagi na swój specyficzny
charakter posiada niepowtarzalny urok. Zwiedzając je, można
obejrzeć ponad 8500 różnego rodzaju zabytków i pamiątek,
które dzięki ofiarności zawodowych i ochotniczych straży
pożarnych znalazły godne dla siebie miejsce w trzech
przestronnych halach wystawienniczych o powierzchni
użytkowej 3547 m kwadratowych.
W Muzeum znajdują się zarówno ekspozycje stałe jak i czasowe. Do
najciekawszych zabytków w kolekcji należy zaliczyć:
1. Sikawki różnych typów (konne, przenośne) w tym
szczególnie cenny zabytek klasy zerowej, którym jest bogato
rzeźbiona jednodźwigniowa sikawka konna zbudowana w 1717
roku przez rzemieślników włoskich na zamówienie książąt
nyskich.
2. Motopompy oraz unikalną pompę parową "Jauck" z 1894 roku.
3. Samochody gaśnicze i autodrabiny w tym: pochodzący z 1906
roku "Daimler - Motoren Gesellschaft", "Magirus" z 1927 roku
czy "Polski Fiat" z1938 roku.
4. Sprzęt alarmowy w skład którego wchodziły m.in. syreny,
bekadła, sygnałówki, pożarowskazy oraz dzwony w tym
najstarszy i jednocześnie największy z 1739 roku.
5. Ręcznie wyszywane sztandary jednostek straży pożarnych.
6. Sprzęt oświetleniowy w tym: pochodnie smołowe, latarki,
lampy Davyego, agregaty oświetleniowe.
7. Armaturę wodną: łączniki, hydranty, smoki wodne,
prądownice oraz niezwykle rzadko dziś spotykane wiadra
skórzane i parciane z przełomu XVIII i XIX wieku.
8. Umundurowanie oraz hełmy strażackie (paradne i bojowe)
obrazujące zarówno charakter ubioru strażackiego z końca XIX
wieku używanego w strażach Austrii, Prusach, czy Rosji jak i
XX- wieczne wzory umundurowania z większości państw
europejskich jak również z innych kontynentów np. z Ameryki
Południowej.
9. Uzbrojenie osobiste strażaka w tym:parciane pasy bojowe i
toporki.
10. Sprzęt przeciwdymno - gazowy w tym: XIX-wieczny skórzany
kaptur izolacyjny z miechem do pompowania powietrza, maski
przeciwgazowe z pochłaniaczami, aparaty tlenowe plecakowe.
11. Figury oraz obrazy przedstawiające Świętego Floriana -
patrona strażaków.
Ponadto w zbiorach Muzeum znajdują się liczne wydawnictwa
specjalistyczne, dyplomy, fotografie, plakaty
przeciwpożarowe oraz odznaczenia strażackie w tym: medal im
Józefa Tuliszkowskiego i Złoty Znak Związku Ochotniczych
Straży Pożarnych, który placówka otrzymała w uznaniu
całokształtu dokonań w swojej dwudziestoletniej historii. W
bibliotece muzealnej wszyscy zainteresowani tematyką ochrony
przeciwpożarowej mogą zapoznać się z bogatym zasobem książek
i czasopism, a także uzyskać fachową poradę w wypadku
pisania prac dyplomowych związanych z tematycznie z historią
straży pożarnych na ziemiach polskich. Od 1989 roku Muzeum
pełni funkcję Centralnego Ośrodka Badań Historii
Pożarnictwa, w związku z czym sprawuje opiekę merytoryczną
nad innymi muzeami pożarniczymi w Polsce oraz wydaje
periodyk naukowy "Muzealny Rocznik Pożarniczy" będący
czasopismem dla hobbystów o zasięgu ogólnopolskim.
Integralną częścią Muzeum jest Dział Historii Miasta
Mysłowic, w którym prezentowane są zbiory obrazujące
wielowiekowe dzieje grodu nad Przemszą. Zgromadzono tu
dokumenty rady miejskiej, sztandary cechów rzemieślniczych,
dawne fotografie i pocztówki z widokiem miasta, sprzęty z
wyposażenia mieszkań a także pamiątki związane z walką
Mysłowiczan o przyłączenie po I wojnie światowej Górnego
Śląska do Polski.
Muzeum jest czynne dla zwiedzających codziennie oprócz
poniedziałków w godzinach od 10 do 16. Kasa kończy sprzedaż
biletów 30 minut przed zamknięciem ekspozycji. Zgłoszenia
wycieczek krajowych i zagranicznych przyjmuje dział
oświatowy tel. 2223 - 612 wewn. 32. Realizujemy także
zgłoszenia listowne. Muzeum zlokalizowane jest w dzielnicy
Mysłowic - Słupnej przy trasie A4 Katowice - Oświęcim. W
swoim bezpośrednim sąsiedztwie posiada kompleks terenów
rekreacyjno - wypoczynkowych z otwartym kąpieliskiem oraz
hotelem, w którym istnieje możliwość zakwaterowania.
2.
Muzeum w Alwerni, woj. małopolskie
Muzeum Pożarnictwa założone w 1953 r. Przez mgr Zbigniewa
Gęsikowskiego, prezesa miejscowej Ochotniczej Straży
Pożarnej. Mieści się w budynku stanowiącym własność OSP,
utrzymywane jest przez Komendę Wojewódzką Straży Pożarnej
oraz naczelnika gminy Alwernia. Zatrudnia 1 pracownika w
niepełnym wymiarze czasu pracy. Nie ma statutu. Muzeum
gromadzi samochody pożarnicze, sprzęt gaśniczy, strażackie
odznaczenia korporacyjne oraz dokumenty archiwalne.
Dysponuje bogatą biblioteką oraz pracowniami:
konserwatorską, fotograficzną i introligatorską.
3.
Muzeum w Lidzbarku Welskim, k. Działdowa
Muzeum Pożarnictwa powstało w 1974 r. z inicjatywy działacza
pożarniczego, Maksymiliana Angera. Dzięki zaangażowaniu
członków miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej i finansowym
poparciu ze strony Zarządu Wojewódzkiego ZOSP w Olsztynie,
wybudowano pawilon wystawowy oraz wiatę na sprzęt silnikowy.
Muzeum gromadzi sikawki i samochody strażackie, odznaczenia,
pieczęcie, sztandary, sprzęt bojowy strażaka. Podlega
Zarządowi Wojewódzkiemu ZOSP.
4.
Muzeum we Włocławku
Wojewódzkie Muzeum Pożarnictwa, podległe Komendzie Wojewódzkiej
Straży Pożarnej, otwarto w 1978 r. Powstało z inicjatywy
kpt. poż. Ryszarda Laskowskiego. Mieści się w strażnicy z
1906 r., eksponuje sprzęt pożarniczy, alarmowy, sztandary,
medale i odznaki. Zatrudnia 1 pracownika.
5. Muzeum w Przeworsku, woj. Podkarpackie
Muzeum, podległe zarządowi miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej,
mieści się w budynku dawnej powozowni pałacowej Andrzeja
Lubomirskiego oraz wzniesionym w 1974 r. pawilonie
wystawowym. W 1956 r., z okazji jubileuszu 60-lecia
miejscowej OSP, zorganizowano okolicznościową wystawę
sprzętu pożarniczego, zaś w 1974 r. otwarto muzeum w nowej
siedzibie. Zatrudnia 3 pracowników.
6. Muzeum w Warszawie
Muzeum Historii i Techniki Pożarniczej zorganizowane zostało w 1983
r. w zrekonstruowanym budynku IV Oddziału Straży
Warszawskiej przy ul. Chłodnej. Podlega Komendzie Stołecznej
Straży Pożarnej, zatrudnia 2 etatowych pracowników. Gromadzi
sprzęt gaśniczy, umundurowanie, odznaczenia, fotografie,
wyposażenie bojowe strażaka, dokumenty i wydawnictwa.
7. Muzeum w Rakoniewicach, woj. wielkopolskie
Wielkopolskie Muzeum Pożarnictwa PTTK założono 1 II 1974 r.,
udostępniono zwiedzającym 24 VI 1974 r. Placówka,
zatrudniająca jednego pracownika, podlega Urzędowi Gminy i
Oddziałowi PTTK. Mieści się w zabytkowym budynku b. zboru
ewangelickiego z 1662 r. W działach technicznym i
historycznym gromadzi sikawki, motopompy, sprzęt gaśniczy i
ratowniczy, wyposażenie bojowe strażaka, akta ochotniczych
straży pożarnych, dyplomy, zdjęcia, odznaki i medale,
sztandary.
8. Muzeum w Namysłowie, woj. opolskie
Muzeum Pożarnictwa przy Namysłowskim Towarzystwie
Społeczno-Kulturalnym powstało w 1950 r. z inicjatywy
miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej oraz Namysłowskiego
Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. Mieści się w zamku,
podlega Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnej w Opolu.
Niezależnie od wymienionych wyżej placówek muzealnych istnieją też
działy pożarnicze w następujących muzeach:
- Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku,
- Muzeum Budownictwa Ludowego Sanoku,
- Muzeum Kultury Ludowej w Klobuszowej,
- Muzeum Etnograficznym w Toruniu,
- Muzeum Regionalnym w Złotowie,
- Muzeum Okręgowym w Siedlcach - oddział w Kotuniu,
- Muzeum Ziemi Kobylińskiej
Zbiory pożarnicze gromadzone są również w izbach pamiątek
strażackich (potocznie również zwanych niekiedy muzeami):
- w Bralinie k. Kępna,
- Chełmie,
- Kępnie,
- Kołbucku,
- Kielcach,
- Kazimierzu Dolnym,
- Mierzynku,
- Rudzie-Hucie,
- Olkuszu,
- Niepokalanowie,
- Puchaczowie,
- Szczuczynie,
- Kłodzku,
- Kolbuszowej,
- Łasinie,
- Łomnicy.
Placówki te prowadzone przez społeczników, utrzymywane przez
zarządy straży, przyczyniają się do ratowania cennych
niejednokrotnie zabytków pożrniczych. Przykład stanowią
Paweł Frątczak z Bydgoszczy i Grzegorz Pladzyk z Gdańska,
którzy z wielką pasją i zaangażowaniem powiększają swe
kolekcje o cenne zabytki pożarnicze.
ŹRÓDŁO: www.straz.gov.pl |
