Ochotnicze Straże Pożarne w RP funkcjonują w oparciu o:
1. Ustawę
z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej[1],
2. Ustawę
z dnia 7 kwietnia 1989r. - Prawo o stowarzyszeniach[2],
3. Statut OSP[3],
w którym określa się szczegółowe zadania i organizację OSP.
Według ustawy o ochronie
przeciwpożarowej Ochotnicza Straż Pożarna jest jednostką
ochrony przeciwpożarowej[4],
umundurowaną, wyposażoną
w specjalistyczny sprzęt, przeznaczoną w szczególności do
walki z pożarami, klęskami żywiołowymi lub innymi
miejscowymi zagrożeniami[5].
Ochotnicza Straż Pożarna ma
obowiązek uczestniczyć, na wezwanie Państwowej Straży
Pożarnej w działaniach ratowniczych poza terenem własnego
działania[6].
Ochotnicza Straż
Pożarna funkcjonuje w oparciu o przepis ustawy – Prawo o
stowarzyszeniach. W wymienionej ustawie nie ma odrębnych
uregulowań dotyczących ochotniczych straży pożarnych, co
oznacza, iż są one powoływane i funkcjonują jak wszystkie
inne tego rodzaju zrzeszenia w Polsce.
Szczegółowe zadania i
organizację ochotniczej straży pożarnej i ich związku
określa statut.
Ochotnicza Straż Pożarna
może być powołana w miejscowości (tzw. terenowa) lub w
zakładzie pracy (zakładowa).
Sprawy dotyczące organizacji
i funkcjonowania Ochotniczych Straży Pożarnych uregulowane
są również w wielu innych aktach prawnych, poza wyżej
wymienionymi. Do których należą m.in.:
1. Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 lipca
1998 r. w sprawie terenu działania jednostek ochrony
przeciwpożarowej, okoliczności i warunków udziału tych
jednostek
w działaniach ratowniczych poza terenem własnego działania
oraz zakresu, szczegółowych warunków i trybu zwrotu
poniesionych przez nie kosztów[7].
Terenem własnego działania
dla ochotniczej straży pożarnej jest teren gminy,
w której została ona utworzona, a w wypadku jednostki
włączonej do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego terenem
własnego działania jest teren działania właściwej miejscowo
komendy powiatowej (miejskiej) PSP[8].
Do działań ratowniczych poza
terenem własnego działania PSP wzywa jednostki włączone do
odwodów operacyjnych. Liczba oraz rodzaj sil i środków
przeznaczonych do udzielenia pomocy PSP jest ustalana
pomiędzy komendantem powiatowym (miejskim) PSP, a podmiotem
utrzymującym jednostkę OSP[9].
Zestawienie kosztów
uczestnictwa jednostki w działaniach ratowniczych poza
terenem własnego działania należy do obowiązków podmiotu
ponoszącego koszty jej funkcjonowania. Występuje on o ich
zwrot do organu PSP, który wezwał jednostkę do udzielenia
pomocy, za pośrednictwem właściwego dla miejsca prowadzenia
działania ratowniczego komendanta powiatowego (miejskiego)
PSP[10].
2.
Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29
grudnia 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad organizacji
krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[11].
Rozporządzenie to
szczegółowo reguluje sprawy dot.:
- organizacji
krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze powiatu,
województwa i kraju,
- walki
z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi,
- ratownictwa
technicznego, chemicznego ekologicznego i medycznego,
- organizacji
stanowisk kierowania oraz dysponowania sił i środków systemu
do działań ratowniczych,
-
kierowania
działaniem ratowniczym,
- prowadzenia
dokumentacji zdarzeń oraz funkcjonowania krajowego systemu
ratowniczo-gaśniczego,
- organizacji
odwodów operacyjnych.
Zagadnienia uregulowane
powyższym rozporządzeniem dotyczą jednostek ochotniczych
straży pożarnych działających w ramach krajowego systemu
ratowniczo-gaśniczego.
3. Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14
września 1998 r. w sprawie zakresu, szczegółowych warunków i
trybu włączania jednostek ochrony przeciwpożarowej do
krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[12].
4. Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca
2001 r. w sprawie szczegółowych zasad kierowania i
współdziałania jednostek ochrony przeciwpożarowej biorących
udział w działaniu ratowniczym[13].
5. Rozporządzenie
Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1992 r. w sprawie zakresu
i trybu korzystania z praw przez kierującego działaniem
ratowniczym[14].
6. Rozporządzenie
Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17
listopada 1997 r. w sprawie szczegółowych warunków
bezpieczeństwa
i higieny służby strażaków oraz zakres ich obowiązywania w
stosunku do innych osób biorących udział w akcjach
ratowniczych, ćwiczeniach lub szkoleniu[15].
[1]
Dz.U. 91.81.351 z późn. zm.
[2]
Dz.U. 2001.75.855 – tekst jednolity
[3]
Statut OSP. Zarząd Główny ZOSP RP. Warszawa 1996 r.
[4]
Art. 15, ust. 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o
ochronie przeciwpożarowej. (Dz.U. 91.81.351 z późn.
zm.).
[5]
Art. 19, ust. 1a ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o
ochronie przeciwpożarowej. – tamże
[6]
Art. 23, ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o
ochronie przeciwpożarowej – tamże
[7]
Dz.U. 98.94.598, zm. Dz.U. 2000.56.673
[8]
Na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 lipca 1998 r. w
sprawie terenu działania jednostek ochrony
przeciwpożarowej, okoliczności i warunków udziału tych
jednostek w działaniach ratowniczych poza terenem
własnego działania oraz zakresu, szczegółowych warunków
i trybu zwrotu poniesionych przez nie kosztów. (Dz.U.
98.94.598, zm. Dz.U. 00.56.673).
[9]
Na podstawie § 3 rozporządzenia Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 lipca 1998 r. w
sprawie terenu działania jednostek ochrony
przeciwpożarowej, okoliczności i warunków udziału tych
jednostek w działaniach ratowniczych poza terenem
własnego działania oraz zakresu, szczegółowych warunków
i trybu zwrotu poniesionych przez nie kosztów. – tamże
[10]
§ 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 17 lipca 1998 r. w sprawie terenu
działania jednostek ochrony przeciwpożarowej,
okoliczności i warunków udziału tych jednostek w
działaniach ratowniczych poza terenem własnego działania
oraz zakresu, szczegółowych warunków i trybu zwrotu
poniesionych przez nie kosztów. - tamże
[11]
Dz.U. 99.111.1311, zm. Dz.U. 2001.81.877
Wybrane zagadnienia pracy dyplomowej:
ORGANIZACJA I ZASADY FUNKCJONOWANIA
OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH I ICH ZWIĄZKU W OCHRONIE
PRZECIWPOŻAROWEJ RP
Opracował : Andrzej Osuch |